تفاوت روغن لحیم با خمیر فلکس در تعمیرات موبایل

از بین لوازم تعمیرات موبایل، روغن لحیم و خمیر فلکس (روغن فلکس) جزو لوازم پرکاربرد و مهمی هستن که در انواع تعمیرات از اونا استفاده میشه. تو این مطلب قصد داریم به‌طور دقیق تفاوت روغن لحیم با خمیر فلکس رو بررسی کنیم و ببینیم کاربرد هرکدوم برای تعمیر قطعات موبایل چیه. در نهایت شما به‌عنوان یه تعمیرکار می‌تونین تشخیص بدین که باتوجه به ویژگی‌های هریک از این روغن‌ها، کدوم گزینه مناسب‌تری برای کار شماست!

[toc]

آشنایی مختصر با خمیر فلکس

روغن فلکس یه ماده شیمیاییه که جهت آماده‌سازی سطح برای لحیم‌کاری استفاده میشه؛ بدین شکل که سطح رو پاکسازی میکنه و باعث میشه تا سیم لحیم بهتر روی سطح جریان پیدا کنه. روغن فلکس به شکل‌های خمیر، مایع و جامد در دسترسه.

آشنایی مختصر با روغن لحیم

روغن لحیم برای چیه؟! روغن لحیم از نظر کارکرد تا حد زیادی شبیه به روغن فلکس هست چراکه از این روغن هم برای پاکسازی سطح استفاده میشه؛ بدین شکل که با حرارت دادن روغن، مواد اضافی و زاید در روغن حل میشه و از بین میره و در نتیجه وقتی نوبت به لحیم‌کاری میرسه، اتصال بین فلزات با کیفیت بیشتری شکل می‌گیره.

شاید براتون سؤال باشه که روغن لحیم از چی ساخته شده؟ درواقع ترکیبات روغن لحیم شامل این موارد میشه: رزین، اسیدهای ضعیف یا نمک‌های اسیدی، حلال _برای رقیق کردن رزین و کمک به جریان بهتر روغن لحیم روی سطح فلزات_ و مواد فعال سطحی که باعث میشه لحیم به‌خوبی به سطح فلزات بچسبه.

روغن لحیم کاری با روغن فلکس چه تفاوتی داره؟

هر دوی این روغن‌ها در تعمیرات موبایل برای اتصال برقرار کردن بین قطعات الکترونیک مورد استفاده قرار می‌گیرن. اما به‌دلیل فرمولاسیون خاص هرکدوم، این روغن‌ها ویژگی‌های خاص خودشون رو دارن که باعث میشه کاربردهای متفاوتی داشته باشن.

• روغن فلاکس کاربرد بیشتری داره و در اغلب لحیم‌کاری‌های مربوط به قطعات موبایل مورد استفاده قرار می‌گیره. از طرف مقابل، روغن لحیم کاربرد محدودتری داره و بیشتر در لحیم‌کاری‌هایی که نیاز به دقت و ظرافت فوق‌العاده بالا هست ازش استفاده میشه؛ چراکه کنترل این روغن راحت‌تره.
• از نظر جنس، روغن فلاکس در مدل‌های مختلف خمیر، ژل و مایع وجود داره که غلظت اون نسبت به روغن لحیم بیشتره. ولی روغن لحیم حالت روغنی و انعطاف‌پذیری بیشتری داره و به همین دلیله که برای لحیم‌کاری در نقاط کوچک یا حساس مورد استفاده قرار می‌گیره.
• هر دوی این روغن‌ها بعد از لحیم‌کاری، لکه‌هایی رو از خودشون جا میذارن که باید پاک بشه ولی معمولاً پاک کردن روغن فلکس راحت‌تر از روغن لحیمه. ضمن اینکه بعضی انواع روغن فلکس‌ها بدون نیاز به پاکسازی طراحی شدن و لکه‌های خیلی جزئی رو به جا میذارن که به‌راحتی پاک میشن.

برای جمع‌بندی درباره تفاوت روغن لحیم با فلکس، ویژگی‌های کلیدی این دو محصول رو در جدول زیر با هم مقایسه کردیم:

کاربرد روغن لحیم

به‌طورکلی روغن لحیم برای لحیم‌کاری قطعات میکرو و یا لحیم‌کاری در نقاط حساس که نیاز به دقت و ظرافت فوق‌العاده بالایی هست استفاده میشه. مشابه روغن فلکس، روغن لحیم هم می‌تونه برای پاکسازی سطوح فلزی در برد‌های الکترونیک استفاده بشه و از این نظر تفاوتی با روغن فلکس نداره.

روغن لحیم همچنین می‌تونه نوک هویه رو از مواد زاید به‌جامونده از لحیم‌کاری پاک کنه و دقت ابزار شما رو افزایش بده. اکسیدزدایی یکی دیگه از خواص این روغنه که در تعمیرات قطعات الکترونیک اهمیت بالایی داره؛ چراکه وقتی اکسیژن محل اتصال در روغن حل میشه، اتصال بست اومده به‌وسیله لحیم استحکام بیشتری پیدا میکنه.

کاربرد خمیر فلکس

خمیر فلکس کاربرد جامع‌تری نسبت به روغن لحیم داره و دلیل اون سهولت استفاده از این روغنه. از خیلی جهات، روغن فلکس کاربرد مشابهی با روغن لحیم داره اما به‌دلیل بافت غلیظ‌تر فلکس، استفاده از اون برای تعمیرات عمومی و تعمیرکارانی که تجربه چندانی در لحیم‌کاری ندارن توصیه میشه.

مانند روغن لحیم،‌ از خمیر فلکس هم برای اکسید زدایی و یا پاکسازی سطح هویه استفاده میشه. خمیر فلکس با مرطوب کردن سطح فلز، باعث میشه تا لحیم‌کاری با کیفیت بیشتری انجام بگیره و اتصال ایجاد شده بین قطعات فلزی کیفیت بیشتری داشته باشه.

انواع روغن فلکس

برای آشنایی بیشتر با تفاوت خمیر فلکس و روغن لحیم، خوبه بدونیم که روغن فلکس انواع مختلف داره که یکی از اونا خمیر فلکسه. در اینجا همه انواع روغن فلکس رو معرفی می‌کنیم:

1. فلکس بر پایه رزین

فلکس بر پایه رزین یکی از رایج‌ترین و پرکاربردترین انواع روغن‌ها برای لحیم‌کاری الکترونیکه. این نوع فلکس به‌خاطر ترکیبات رزینی که داره، در دمای بالا به‌خوبی عمل میکنه و باعث میشه اکسیدها و آلودگی‌ها از روی سطح برداشته بشن و اتصال بهتری بین قطعات الکترونیکی ایجاد بشه. فلکس‌های رزینی به‌خصوص در لحیم‌کاری‌های حساس و دقیق استفاده میشن چون نه تنها کیفیت اتصال رو افزایش میدن، بلکه از آسیب به قطعات حساس در دماهای بالا هم جلوگیری می‌کنن.

2. روغن فلکس بدون نیاز به شستشو (No-Clean Flux)

همونطور که از اسمش مشخصه، این روغن پس از لحیم‌کاری ذرات باقی مانده ناچیزی به جا میذاره و در اغلب موارد نیاز به پاکسازی نداره. به همین دلیل برای لحیم کردن قطعات حساس و کوچیک مناسبه.

3. روغن فلکس محلول در آب

مزیت این نوع از انواع روغن فلکس اینه که پاکسازی اون به‌دلیل خاصیت محلول در آب، بسیار راحته. کافیه بعد از لحیم‌کاری با کمی آب محل موردنظر رو شستشو بدین تا تمام ذرات به جا مونده از لحیم شسته بشه. البته این روغن در تعمیرات موبایل کمتر مورد استفاده قرار می‌گیره.

4. روغن فلکس فعال شده (Activated Flux)

این روغن قدرت بیشتری نسبت به روغن فلکس‌های عادی داره و برای سطوحی که به‌شدت آلوده یا اکسید شده هستن مناسبه؛ چراکه بهتر می‌تونه این آلودگی‌ها رو رفع کنه و محیط رو برای لحیم‌کاری آماده کنه. البته پس از لحیم‌کاری نیز این روغن با دشواری بیشتری پاک میشه.

5. خمیر فلکس

یکی از انواع محبوب فلکس که حالت جامد و خمیری داره و به‌خصوص برای لحیم‌کاری قطعات نسبتاً درشت که نیاز به میزان بیشتری از فلکس دارن مناسبه. جالبه بدونین که خمیر فلکس بدون نیاز به شستشو هم وجود داره که ذرات باقی مانده اون هیچ یا اندک هستن.

نکات خرید روغن لحیم و روغن فلکس

چه قصد خرید روغن لحیم رو داشته باشین و چه روغن فلکس، لازمه که به این نکات توجه کنین:

• نوع روغن: روغن‌ها بر پایه مواد مختلفی ساخته میشن که بالاتر چند مورد از اونا رو معرفی کردیم. هرکدوم خاصیت منحصر به فردی دارن که باید باتوجه به نیاز کارتون روغن مناسب رو انتخاب کنین.
• دمای کارکرد: مطمئن بشین که روغن لحیم یا روغن فلکس مورد نظر، با دمایی که قرار لحیم‌کاری انجام بدین سازگاری داره و زودتر از چیزی که باید ذوب نمیشه.
• تاریخ مصرف: حتماً تاریخ انقضای روغنی که قراره بخرین رو بررسی کنین. روغنی که تاریخ مصرفش گذشته باشه کیفیت خودش رو از دست داده و تأثیرگذاری اون کمتره.
• نیاز به شستشو: بعضی روغن‌ها نیاز به شستشو ندارن و این یعنی پس از لحیم‌کاری، نیازی به پاکسازی مجدد سطح نیست. اگر قراره روی قطعات و برد‌های حساس و ظریف کار کنین، بهتره از این نوع روغن‌ها استفاده بشه و یا روغن‌هایی که باقی‌‌مانده نسبتاً کمتری به جا میذارن.

نکاتی درباره استفاده از روغن لحیم و خمیر فلکس

• از دیگر نکات مهم درباره استفاده از روغن در لحیم‌کاری الکترونیک، توجه به اهمیت تمیز کردن سطح قبل از لحیم‌کاری هست. حتماً با استفاده از روغن سطح رو پاکسازی کنین؛ چراکه هرگونه گردوغبار، چربی یا اکسیداسیون روی سطح روی عملکرد روغن فلکس یا روغن لحیم اثرگذاره و کیفیت اتصال رو پایین میاره.
• فراهم کردن محیط کار با تهویه مناسب هم فوق‌العاده مهمه که متأسفانه معمولاً نادیده گرفته میشه. بخار ناشی از ذوب شدن این روغن‌ها برای انسان مضر هست و تا جای ممکن باید از استنشاق اونا جلوگیری کرد. به همین دلیل توصیه میشه که حتماً تهویه مناسب رو برای محل کار خودتون فراهم کنین و هنگام کار از عینک محافظ و ماسک استفاده کنین.
• روغن فلکس در دو قالب سرنگی و کاسه‌ای به فروش میرسه. برای تعمیرات موبایل، مدل سرنگی توصیه میشه؛ زیرا هم دقت و ظرافت بیشتری به لحیم‌کاری می‌بخشه و کنترل میزان خروجی روغن از سرنگ راحت‌تره و هم باعث صرفه‌جویی در مصرف روغن میشه.

سؤالات متداول

در انتها به سؤالات رایج در خصوص روغن لحیم‌کاری و روغن فلکس پاسخ میدیم:

خلاصه اینکه…

در این مطلب به‌طور مفصل به معرفی دو نوع روغن پر کاربرد در تعمیرات موبایل یعنی روغن فلکس و روغن لحیم پرداختیم. کارکرد اصلی این دو روغن مشابه یکدیگره و هر دو برای پاکسازی سطح و کمک به لحیم‌کاری الکترونیک استفاده میشن. اما در بعضی جزئیات مثل دقت لحیم‌کاری، تحمل دما، سهولت استفاده و… این دو روغن با هم تفاوت‌هایی دارن که در این مطلب به شکل مفصل به بررسی این تفاوت‌ها پرداختیم. اگر شما هم نظری درباره تفاوت روغن لحیم با روغن فلکس دارین، می‌تونین نظرتون رو با ما به اشتراک بذارین.